នាយកដ្ឋានជំងឺឆ្លងទទួលបានសារណែនាំពី​ ឯកឧត្តមសាស្ត្រាចារ្យ​ ងី​ ម៉េង​ ឯកទេសចក្ខុរោគៈ​ ស្តីអំពីការស្វែងយល់អំពីជំងឺភែ្នកក្រហមឆ្លង(Conjunctivitis or Pink Eye)

ជំងឺភែ្នកក្រហមឆ្លង ជាការរលាកភ្នាស “ស”​ នៃភ្នែក ភាគច្រើនបង្កដោយពពួកវីរុស ជាពិសេស Adeno Virus និង ពពួកបាក់តេរី ដូចជា Staphylococcus aureus and staphylococcus ។​ នៅប្រទេស​កម្ពុជា គេសង្កេតឃើញ​ច្រើនកើតមានឡើង នៅក្នុងចំណោមសិស្សសាលា និង​នៅក្នុងសហគមន៍ ដែលមាន​អ្នកកើតជំងឺ ភ្នែកក្រហមឆ្លង​នេះ នៅរដូវភ្លៀង និងពេលខ្យល់ធា្លក់ពីជើង។ ជំងឺនេះមានលក្ខណៈ រាតត្បាតក្នុងសហគមន៍ ដោយឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀត យ៉ាងឆាប់រហ័ស តាមរយៈការប៉ះពាល់ផ្ទាល់​ ឬប្រយោល ជាមួយអ្នកមានជំងឺភែ្នកក្រហមឆ្លង។

I. រោគសញ្ញា

ភ្នែកក្រហមឆ្លង មានរោគសញ្ញាសំខាន់ៗដូចខាងក្រោម៖

ភ្នែកឡើងក្រហម និងឈឺចុកចាប់ខ្លាំង ឬខ្សោយអាស្រ័យទៅតាមសភាពធ្ងន់ ឬស្រាលនៃជំងឺ។

ហើមត្របកភ្នែក

រកាំភ្នែក និងមានអារម្មណ៍ថា ហាក់ដូចជាមានកំទេចសំរាមនៅក្នុងភ្នែក

ស្រវាំងភ្នែក និងចាញ់ពន្លឺ

មានពពឹកភ្នែក (អាចម៌ភ្នែក) និងហៀរទឹកភ្នែកជាប់ជានិច្ច ដែលធ្វើឱ្យរំខានការមើលឃើញ។

ពិបាកបើកភែ្នក នៅពេលភ្ញាក់ពីដំណេកពេលព្រឹក ដោយសាររោមភែ្នកខាងលើ​ និងខាងក្រោមស្អិតជាប់គ្នា។

II. របៀបឆ្លងជំងឺភ្នែកក្រហម

ជំងឺនេះឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ ទៅមនុស្សម្នាក់ទៀតតាមរយៈ

ការប៉ះពាល់ផ្ទាល់ ឬចាប់ដៃ គ្នាជាមួយអ្នកជំងឺភ្នែកក្រហមឆ្លង

ការប៉ះពាល់វត្ថុប្រើប្រាស់ដូចជាភួយ ខ្នើយ កនែ្សង ក្រមា ឬវ៉ែនតាជាដើមដែលមានផ្ទុកវីរុស ឬបាក់តេរី ហើយយកមកប៉ះភ្នែក

ការប្រើប្រាស់ថ្នាំបន្តក់ភែ្នករួមគ្នា ក្នុងគ្រួសារ ឬអ្នកដែលមានជំងឺភែ្នកក្រហម។

III. វិធីការពារការឆ្លងជំងឺភ្នែកក្រហម

លាងដៃឱ្យបានញឹកញាប់ ជាមួយសាប៊ូ និងទឹកក្តៅឧណ្ហៗយ៉ាងហោចណាស់ ២០ វិនាទី ​មុននិង​ក្រោយ​ពេល​សម្អាតភ្នែក ឬ​ដាក់​ថ្នាំ​​ភ្នែក។

ប្រសិនបើមិនមានសាប៊ូ និងទឹកទេ សូមប្រើទឹកលាងដៃដែលមានជាតិអាល់កុល យ៉ាងតិច ៦០% ដើម្បីលាងសម្អាតដៃ។

ចៀសវាងការប្រើប្រាស់របស់របររួមគ្នា ដូចជាភួយ ខ្នើយ កនែ្សង ក្រមា ឬវ៉ែនតាជាដើមដែលមានផ្ទុកវីរុស ឬបាក់តេរី ហើយយកមកប៉ះភ្នែក។

ចៀសវាងការប្រើថ្នាំភ្នែកខាងភ្នែកដែលឈឺ ទៅប្រើភ្នែកដែលមិនឈឺ ឬប្រើថ្នាំភ្នែករួមគ្នាក្នុងគ្រួសារ

ផ្អាកពាក់កែវភ្នែក (contact lens) រហូតដល់គ្រូពេទ្យភ្នែករបស់អ្នក និយាយថាមិនអីទេក្នុងការចាប់ផ្តើមពាក់វាម្តងទៀត។

ចៀសវាងការប្រើវិធីបុរាណ ក្នុងការព្យាបាលដោយខ្លួនឯង (លាងទឹកម្លូ ដាក់ទឹកនោម ដាក់ទឹកប្រមាត់ត្រី។ល។)។

ត្រូវសម្រាកពីការងារ ឬសាលារៀនចំនួន៥ថ្ងៃ ឬ១សប្ដាហ៍ដើម្បីចៀសវាង ទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធ ជាមួយមនុស្សផ្សេងទៀត និងត្រូវពាក់វ៉ែនតាការពារការចម្លងរោគ។

ចៀសវាងការប៉ះ ឬត្រដុសឬញ៉ីភ្នែក ពីព្រោះធ្វើអោយស្ថានភាព កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ឬរាលដាលទៅភ្នែកម្ខាងទៀត។

IV. ការព្យាបាល

• ជំងឺនេះអាចជាទៅវិញរយៈពេល ៧-១៤ ថ្ងៃ ហើយជួនកាលមានករណីកម្រខ្លះ អាចវិវត្តទៅជាលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ អាចប៉ះពាល់ដល់កញ្ចក់ភ្នែក និងគំហើញ។

• ការព្យាបាលអាចជួយកាត់បន្ថយ រោគ​សញ្ញា​នានា​ខាង​លើ ជាពិសេសកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ ការរលាក និងការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ​។​

• ប្រើដៃស្អាត លាងសម្អាតទឹករំអិលជុំវិញភ្នែករបស់អ្នក ឱ្យបានច្រើនដងក្នុងមួយថ្ងៃ ដោយប្រើក្រណាត់ស្អាតសើម ឬសំឡីស្អាត។ បោះចោលដុំសំឡីបន្ទាប់ពីប្រើប្រាស់រួច ឬបោកគក់សម្អាតក្រណាត់ ដែលបានប្រើរួចជាមួយទឹកស្អាត និងសាប៊ូបោកខោអាវ បន្ទាប់មកលាងដៃម្តងទៀតជាមួយសាប៊ូ និងទឹកស្អាត។

• ករណីចាំបាច់ ត្រូវទៅជួបគ្រូពេទ្យនៅមណ្ឌលសុខភាព ឬកន្លែងផ្ដល់សេវាព្យាលបាលភ្នែក ដែលនៅជិតបំផុត។

• ជៀសវាងការប៉ះ ឬត្រដុសឬញ៉ីភ្នែក ពីព្រោះធ្វើអោយស្ថានភាព កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ឬរាលដាលទៅភ្នែកម្ខាងទៀត។

V. ឯកសារយោង៖

-សេចក្ដីណែនាំគ្លីនិកស្ដីសំណុំសកម្មភាពអប្បបរិមា ម៉ូឌុល៧នៅឆ្នាំ២០១៨

-https://www.cdc.gov/conjunctivitis